Αστιγματισμός

Πρόκειται για μια διαθλαστική ανωμαλία του οφθαλμού, στην οποία ο κερατοειδής χιτώνας δεν έχει τελείως σφαιρικό σχήμα (δηλαδή σαν μπάλα ποδοσφαίρου), αλλά είναι ελλειπτικός με ασύμμετρες καμπυλότητες (δηλαδή σαν μπάλα ράγκμπυ). Ο άξονας με τη μικρότερη ακτίνα καμπυλότητας είναι κυρτότερος και έχει μεγαλύτερη διαθλαστική δύναμη, ενώ ο άξονας με τη μεγαλύτερη ακτίνα καμπυλότητας είναι λιγότερο κυρτός και έχει μικρότερη διαθλαστική δύναμη.

Οι εισερχόμενες ακτίνες φωτός δεν εστιάζονται σε ένα σημείο, αλλά συγχωνεύονται σε μια γραμμή μπροστά ή πίσω από τον αμφιβληστροειδή χιτώνα. Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται πολλές εστίες μέσα στο μάτι και να βλέπουμε θολά σε μακρινές και κοντινές αποστάσεις. Ο αστιγματισμός μπορεί να συνδυάζεται με μυωπία ή υπερμετρωπία. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οφείλεται σε ανώμαλο κρυσταλλοειδή φακό, πίσω από την ίριδα του οφθαλμού (φακικός αστιγματισμός) ή και σε ανωμαλία στην καμπυλότητα του οπισθίου πόλου (αμφιβληστροειδικός αστιγματισμός).

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Η διάγνωση του αστιγματισμού γίνεται είτε με μια απλή μέτρησης της οπτικής οξύτητας του ατόμου με τη χρήση αυτόματων διαθλασίμετρων, είτε με τοπογραφία του κερατοειδούς.
Ο αστιγματισμός συνήθως προκαλεί παραμόρφωση σε όλες τις αποστάσεις και αν δεν έχει γίνει η απαραίτητη διόρθωση του ( με γυαλιά οράσεως, φακούς επαφής, laser), μπορεί να προκαλέσει βάρος στα μάτια, κοπιωπία και πονοκέφαλο, ιδίως μετά από χρήση στον υπολογιστή ή διάβασμα μεγάλης διαρκείας. Επίσης, τα συμπτώματα γίνονται πιο έντονα τη νύχτα όπου υπάρχουν πολλές φωτεινές πηγές και κουράζει ιδιαίτερα αυτούς που ασχολούνται πολύ με ηλεκτρονικούς υπολογιστές και οθόνες.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

Ο αστιγματισμός μπορεί να διορθωθεί με φακούς επαφής, γυαλιά οράσεως ή laser. Πιο συγκεκριμένα:

Γυαλιά: με κυλινδρικούς φακούς ή σφαιροκυλινδρικούς, όταν συνυπάρχει μυωπία ή υπερμετρωπία.
Φακοί επαφής: χρησιμοποιούνται τορικοί, μαλακοί ή ημίσκληροι φακοί επαφής, που διορθώνουν μηχανικά την ανωμαλία του κερατοειδούς.
Διαθλαστική επέμβαση Laser (LASIK ή PRK): εξαλείφει ιστό επιλεκτικά από τον μεσημβρινό που είναι ο πιο επίπεδος και τον κυρτώνει, ώστε η καμπυλότητα του να γίνει ίδια με εκείνη του μεσημβρινού που είναι πιο κυρτός.
Χειρουργική επέμβαση για την εμφύτευση τορικού ενδοφακού (toric intraocular lens) και αντικατάσταση του κρυσταλλοειδούς, φυσικού φακού του ματιού, τις περισσότερες φορές βέβαια σε μεγάλες ηλικίες, συνδυαστικά με την αφαίρεση καταρράκτη.