Αρτηριοσκλήρυνση/Αθηροσκλήρωση

Η αθηροσκλήρωση αναπτύσσεται σταδιακά. Η ήπια αθηροσκλήρωση συνήθως δεν έχει συμπτώματα.

Δεν έχει συμπτώματα μέχρι να γίνει στένωση ή απόφραξη κάποιας αρτηρίας, έτσι ώστε να μην μπορεί να παρέχει επαρκές αίμα στα όργανα και τους ιστούς. Μερικές φορές ένας θρόμβος αίματος εμποδίζει πλήρως τη ροή του αίματος ή ακόμα μπορεί να προκαλέσει καρδιακή προσβολή ή εγκεφαλικό επεισόδιο. Για το λόγο αυτό η πρόληψη και η έγκαιρη διάγνωση έχει τεράστια σημασία σε όλα τα αγγειακά νοσήματα.

Τα συμπτώματα της μέτριας έως σοβαρής αθηροσκλήρωσης εξαρτώνται από ποιες αρτηρίες επηρεάζονται:

Εάν έχετε αθηροσκλήρωση στις καρδιακές αρτηρίες, μπορεί να έχετε συμπτώματα, όπως πόνο στο στήθος ή πίεση (στηθάγχη). Εάν έχετε αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες που οδηγούν στον εγκέφαλο, μπορεί να έχετε συμπτώματα όπως ξαφνικό μούδιασμα ή αδυναμία στα χέρια ή τα πόδια, δυσκολία στην ομιλία, προσωρινή απώλεια όρασης στο ένα μάτι ή πτώση των μυών στο πρόσωπο ή διαταραχές στη μνήμη. Αυτά σηματοδοτούν μια παροδική ισχαιμική επίθεση, η οποία εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μπορεί να προχωρήσει σε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.

• Εάν έχετε αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες στα χέρια και στα πόδια, μπορεί να έχετε συμπτώματα περιφερικής αρτηριακής νόσου, όπως πόνο στα πόδια όταν περπατάτε.
• Εάν έχετε αθηροσκλήρωση στις αρτηρίες που οδηγούν στα νεφρά, εμφανίζεται υψηλή αρτηριακή πίεση ή νεφρική ανεπάρκεια.
• Εάν έχετε αθηροσκλήρωση στα αγγεία του οφθαλμού, μπορεί να έχετε παροδικές διαταραχές της όρασης, να σκοτεινιάζει το οπτικό πεδίο ή να βλέπετε λαμπερές φωτεινές γραμμές.

Η αθηροσκλήρωση είναι μια αργή, προοδευτική ασθένεια που μπορεί να ξεκινήσει από την παιδική ηλικία. Αν και η ακριβής αιτία είναι άγνωστη, η αθηροσκλήρωση μπορεί να αρχίσει με ζημία ή βλάβη στο εσωτερικό στρώμα μιας αρτηρίας. Η ζημία μπορεί να προκληθεί από:

• Υψηλή πίεση του αίματος
• Υψηλή χοληστερόλη
• Υψηλά τριγλυκερίδια, ένας τύπος λίπους στο αίμα σας
• Το κάπνισμα
• Παχυσαρκία ή διαβήτης
• Έλλειψη άσκησης και ανθυγιεινή διατροφή
• Φλεγμονή από ασθένειες, όπως αρθρίτιδα, λύκος ή λοιμώξεις, ή φλεγμονή άγνωστης αιτίας

Όταν το εσωτερικό τοίχωμα μιάς αρτηρίας υποστεί βλάβη, τα αιμοσφαίρια και άλλες ουσίες συσσωρεύονται συχνά στο σημείο τραυματισμού και συσσωρεύονται στην εσωτερική επιφάνεια της αρτηρίας.

Με την πάροδο του χρόνου, οι λιπαρές εναποθέσεις (πλάκα) από χοληστερόλη και άλλα κυτταρικά προϊόντα επίσης συσσωρεύονται στο σημείο τραυματισμού και σκληραίνουν, περιορίζοντας τη ροή στις αρτηρίες. Τα όργανα και οι ιστοί που συνδέονται με τις αποκλεισμένες αρτηρίες δεν λαμβάνουν αρκετό αίμα και υπολειτουργούν.

Κατά τη διάρκεια μιας φυσικής εξέτασης, ο γιατρός σας μπορεί να βρει σημάδια στένωσης, διεύρυνσης ή σκλήρυνσης αρτηριών, όπως:

• Αδύνατος παλμός ή απουσία παλμού κάτω από τη στενή περιοχή της αρτηρίας
• μειωμένη αρτηριακή πίεση σε ένα επηρεασμένο άκρο
• απαλοί και γρήγοροι ήχοι στις αρτηρίες, χρησιμοποιώντας ένα στηθοσκόπιο

Ανάλογα με τα αποτελέσματα της φυσικής εξέτασης, ο γιατρός σας μπορεί να προτείνει μία ή περισσότερες διαγνωστικές εξετάσεις, όπως:

1. Εξετάσεις αίματος – εργαστηριακές εξετάσεις που μπορούν να ανιχνεύσουν αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης και σακχάρου αίματος που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο αθηροσκλήρωσης.
2. Υπέρηχοι Doppler – Ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει μια ειδική συσκευή υπερήχων (υπερηχογράφημα Doppler) για να μετρήσει την αρτηριακή σας λειτουργία σε διάφορα σημεία του χεριού ή του ποδιού σας. Αυτές οι μετρήσεις μπορούν να βοηθήσουν το γιατρό σας να μετρήσει το βαθμό στένωσης, καθώς και την ταχύτητα ροής αίματος στις αρτηρίες σας.
3. Δείκτης αστραγάλου-βραχίονα – Αυτή η εξέταση μπορεί να σας πει αν έχετε αρτηριοσκλήρωση στις αρτηρίες στα πόδια και τα πόδια σας. Ο γιατρός σας μπορεί να συγκρίνει την αρτηριακή πίεση στον αστράγαλό σας με την αρτηριακή πίεση στο χέρι σας. Αυτό είναι γνωστό ως δείκτης αστραγάλου-βραχίονα. Μια μη φυσιολογική διαφορά μπορεί να υποδεικνύει περιφερική αγγειακή νόσο, η οποία προκαλείται συνήθως από αθηροσκλήρωση.
4. Ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) – Ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα καταγράφει ηλεκτρικά σήματα καθώς ταξιδεύουν μέσα από την καρδιά σας. Ένα ΗΚΓ μπορεί συχνά να αποκαλύψει στοιχεία προηγούμενης καρδιακής προσβολής. Εάν τα σημεία και τα συμπτώματά σας εμφανίζονται συχνότερα κατά τη διάρκεια της άσκησης, ο γιατρός σας μπορεί να σας ζητήσει να περπατήσετε σε ένα διάδρομο ή να οδηγήσετε ένα σταθερό ποδήλατο κατά τη διάρκεια ενός ΗΚΓ.
5. Τεστ κοπώσεως – Μια δοκιμή αντοχής, η οποία χρησιμοποιείται για τη συλλογή πληροφοριών σχετικά με το πόσο καλά λειτουργεί η καρδιά σας κατά τη διάρκεια μιας σωματικής δραστηριότητας. Επειδή η άσκηση κάνει την καρδιά να χτυπά πιο δυνατά και πιο γρήγορα από ό, τι κάνει κατά τις περισσότερες καθημερινές δραστηριότητες, ένα τεστ κοπώσεως μπορεί να αποκαλύψει προβλήματα στην καρδιά που ίσως να μην είναι αντιληπτά αλλιώς. Ένα τεστ κοπώσεως, συνήθως, περιλαμβάνει το περπάτημα σε ένα διάδρομο ή οδήγηση ενός στατικού ποδηλάτου, ενώ ο καρδιακός ρυθμός, η πίεση του αίματος και η αναπνοή σας παρακολουθούνται.
6. Στεφανιογραφία – Η εξέταση αυτή μπορεί να δείξει εάν οι στεφανιαίες αρτηρίες σας στενεύουν ή έχουν μπλοκαριστεί. Σκιαγραφικό εγχύεται στις αρτηρίες της καρδιάς μέσα από ένα μακρύ, λεπτό σωλήνα (καθετήρα) που τροφοδοτείται μέσω μιας αρτηρίας, συνήθως στο πόδι σας, στις αρτηρίες της καρδιάς. Καθώς η σκιαγραφική ουσία γεμίζει τις αρτηρίες σας, οι αρτηρίες γίνονται ορατές, αποκαλύπτοντας περιοχές μπλοκαρίσματος.
7. Άλλες δοκιμές απεικόνισης – Ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει υπερηχογράφημα, σάρωση με ηλεκτρονική τομογραφία (CT) ή αγγειογραφία μαγνητικού συντονισμού (MRA) για να μελετήσει τις αρτηρίες σας. Αυτές οι δοκιμασίες συχνά δείχνουν σκλήρυνση και στένωση μεγάλων αρτηριών, καθώς και ανευρύσματα και εναποθέσεις ασβεστίου στα τοιχώματα των αρτηριών.
8. OCT-αγγειογραφία – στο πρότυπο οφθαλμολογικό διαγνωστικό κέντρο EyeDiagnosis λειτουργεί εξειδικευμένο τμήμα για τη μελέτη των αγγείων, το AngioAnalysis Lab, στο οποίο με τη χρήση της OCT-αγγειογραφίας AngioVue και της ρομποτικής κάμερας βυθού EIDON γίνεται καταγραφή και χαρτογράφηση της μορφολογίας αλλά και της λειτουργικότητας των αγγείων του οφθαλμού. Το μάτι είναι το μόνο όργανο στο οποίο εύκολα και γρήγορα μπορούμε να μελετήσουμε την κατάσταση των αγγείων του οργανισμού και την επίδραση των θεραπευτικών παρεμβάσεων (π.χ. έναρξη αγωγής για χοληστερίνη, αντιυπερτασικής αγωγής).

Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως μια ισορροπημένη υγιεινή διατροφής και η άσκηση, αποτελούν συχνά την πλέον κατάλληλη πρόληψη και θεραπεία για την αθηροσκλήρωση. Μερικές φορές, μπορεί επίσης να συνιστώνται φάρμακα ή χειρουργικές επεμβάσεις.

Στο AngioAnalysis Lab, σε συνεργασία με το τμήμα διατροφής γίνεται ανάλυση των επιβαρυντικών παραγόντων στο ιατρικό ιστορικό κάθε ασθενή και εφαρμόζονται εξατομικευμένα πρωτόκολλα θεραπείας με εξατομικευμένα προγράμματα διατροφής με στόχο τη βελτίωση της υγείας των αγγείων. Στόχος είναι να ευαισθητοποιηθεί και να ενημερωθεί όλος ο κόσμος για τη σημασία της σωστής διατροφής μέσα από το πρόγραμμα “ΚΑΝΕ ΤΗΝ ΤΡΟΦΗ ΤΟ ΦΑΡΜΑΚΟ ΣΟΥ” και όχι τα φάρμακα τροφή σου.

Μερικές φορές απαιτείται μια πιο επιθετική θεραπεία για τη θεραπεία της αθηροσκλήρωσης. Εάν έχετε σοβαρά συμπτώματα ή μπλοκάρισμα που απειλεί την επιβίωση των μυών ή των δερματικών ιστών, μπορεί να είστε υποψήφιος για μία από τις ακόλουθες χειρουργικές επεμβάσεις:

• Αγγειοπλαστική και τοποθέτηση stent – Σε  αυτή τη διαδικασία, ο γιατρός σας εισάγει ένα καθετήρα στο μπλοκαρισμένο ή στενό τμήμα της αρτηρίας σας. Ένας δεύτερος καθετήρας με ένα μπαλόνι στο άκρο του περνά από τον καθετήρα στην στενή περιοχή. Το μπαλόνι στη συνέχεια φουσκώνει, συμπιέζοντας τις εναποθέσεις εναντίον των τοιχωμάτων των αρτηριών σας. Ένας σωλήνας πλέγματος (stent) εισάγεται στην αρτηρία για να βοηθήσει να κρατήσει την αρτηρία ανοικτή.
• Ενδαρτηρεκτομή – Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι λιπαρές αποθέσεις πρέπει να απομακρύνονται χειρουργικά από τα τοιχώματα μιας στενής αρτηρίας. Όταν η διαδικασία γίνεται σε αρτηρίες στον αυχένα (τις καρωτιδικές αρτηρίες), ονομάζεται καρωτιδική ενδαρτηρεκτομή.
• Θρομβολυτική θεραπεία – Εάν έχετε μια αρτηρία που έχει μπλοκαριστεί από ένα θρόμβο αίματος, ο γιατρός σας μπορεί να χρησιμοποιήσει ένα φάρμακο που μπορεί να διαλύσει το θρόμβο.
• Bypass – Ο γιατρός σας μπορεί να δημιουργήσει παράκαμψη μοσχεύματος χρησιμοποιώντας ένα αγγείο από άλλο μέρος του σώματός σας ή ένα σωλήνα από συνθετικό ύφασμα. Αυτό επιτρέπει στο αίμα να ρέει γύρω από την μπλοκαρισμένη ή στενωμένη αρτηρία.