Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς

Η αποκόλληση αμφιβληστροειδούς συμβαίνει όταν ο αμφιβληστροειδής χιτώνας απομακρυνθεί ή αποκολληθεί από το πίσω μέρος του ματιού. Ο αμφιβληστροειδής είναι ένα λεπτό στρώμα φωτοευαίσθητων νευρικών κυττάρων στο πίσω μέρος του ματιού. Χρειαζόμαστε έναν υγιή αμφιβληστροειδή ώστε να μπορούμε να δούμε καθαρά, καθώς αποτελεί το «φιλμ» του οφθαλμού στο οποίο καταγράφεται ότι βλέπουμε.

Στην αρχή, η αποκόλληση μπορεί να επηρεάσει μόνο ένα μικρό μέρος του αμφιβληστροειδούς, αλλά χωρίς θεραπεία, μπορεί να αποκολληθεί ολόκληρος ο αμφιβληστροειδής και η όραση να χαθεί από αυτό το μάτι.

Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς συνήθως εμφανίζεται μόνο στο ένα μάτι και χρειάζεται επείγουσα ιατρική περίθαλψη. Άτομα με σοβαρή μυωπία, διαβήτη, ασθενείς που είχαν πολύπλοκη χειρουργική επέμβαση καταρράκτη και γενικά όποιος έχει υποστεί ένα χτύπημα στο μάτι είναι πιο επιρρεπείς στην πάθηση.

Συμπτώματα

Ένα άτομο με αποκόλληση αμφιβληστροειδούς μπορεί να παρουσιάσει πολλά συμπτώματα τα οποία περιλαμβάνουν:

  • Φωτοψία ή ξαφνικές λάμψεις φωτός έξω από το κεντρικό τμήμα της όρασης τους, ή περιφερειακή όραση. Οι λάμψεις είναι πιο πιθανό να συμβαίνουν στην κίνηση του οφθαλμού και να είναι πιο έντονες στο σκοτάδι.
  • Μυοψίες: μυγάκια, κλωστές, ιστός αράχνης, τριχούλες που κουνιούνται και κολυμπάνε μπροστά στο μάτι και οφείλονται σε διαταραχές του υαλοειδούς και του αμφιβληστροειδή ή και από εσωτερική αιμορραγία.
  • Αίσθημα βάρους στο μάτι.
    Μια σκιά που αρχίζει να εμφανίζεται στην περιφερειακή όραση και σταδιακά απλώνεται προς το κέντρο του οπτικού πεδίου.
  • Μια αίσθηση ότι μια διαφανής κουρτίνα πέφτει πάνω από το οπτικό πεδίο.
  • Οι ευθείες γραμμές αρχίζουν να φαίνονται διαστρεβλωμένες.
  • Δεν είναι συνήθως οδυνηρή κατάσταση.
Τί προκαλεί αποκόλληση αμφιβληστροειδούς;

Ο αμφιβληστροειδής είναι το στρώμα ιστού που επενδύει το εσωτερικό του ματιού. Είναι ευαίσθητο στο φως και η λειτουργία του είναι να στέλνει οπτικά σήματα στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου.

Όταν βλέπουμε, το φως περνάει από το οπτικό σύστημα του ματιού και χτυπά στον αμφιβληστροειδή, αυτό παράγει μια εικόνα που με τις νευρικές απολήξεις αποστέλλεται στον εγκέφαλο μέσω του οπτικού νεύρου, όπως γίνεται σε μια φωτογραφική μηχανή που λειτουργεί με φιλμ.

Με άλλα λόγια, μια εικόνα επικεντρώνεται στον αμφιβληστροειδή, τα νευρικά κύτταρα επεξεργάζονται τις πληροφορίες και τα στέλνουν με ηλεκτρικούς παλμούς μέσω του οπτικού νεύρου στον εγκέφαλο.

Εάν ο αμφιβληστροειδής διαταραχθεί ή καταστραφεί, αυτό μπορεί να επηρεάσει την ικανότητα του ατόμου να βλέπει. Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς γίνεται όταν το υαλοειδές τραβιέται από την κανονική του θέση και συμπαρασύρει και τραβάει τον αμφιβληστροειδή. Μερικές φορές, δημιουργούνται μικρές ρωγμές στον αμφιβληστροειδή οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν αποκόλληση.

Υπάρχουν τρεις τύποι αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς:
  1. Ρηγματογενής αποκόλληση: δημιουργείται ρωγμή ή οπή στον αμφιβληστροειδή η οποία επιτρέπει στο υγρό να περάσει στον υπαμφιβληστροειδικό χώρο με αποτέλεσμα την αποκόλληση του αμφιβληστροειδή χιτώνα.
  2. Εξιδρωματική αποκόλληση: Συμβαίνει όταν φλεγμονή, ισχαιμίες, αγγειακές ανωμαλίες ή τραυματισμοί προκαλούν τη συσσώρευση υγρού στον υπαμφιβληστροειδικό χώρο. Δεν υπάρχει η ρωγμή.
  3. Ελκτική αποκόλληση: οφείλεται σε όγκο, φλεγμονή ή εκφυλιστική βλάβη και αποκόλληση από έλξη, σε καταστάσεις όπως είναι ο σακχαρώδης διαβήτης, ισχαιμίες και τραύματα.
Διάγνωση

Η αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς διαγιγνώσκεται με βυθοσκόπηση με ειδικούς φακούς, οφθαλμικό υπέρηχο ή Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT),  μια εξέταση η οποία παρέχει στον οφθαλμίατρο μια λεπτομερή και ακριβή εικόνα της κατάστασης.

Χειρουργική επέμβαση

Ο μόνος τρόπος αντιμετώπισης της αποκόλλησης αμφιβληστροειδούς είναι η χειρουργική επέμβαση, η οποία είναι απαραίτητη έτσι ώστε να κολλήσουν οι ρωγμές του αμφιβληστροειδούς και να λυθούν οι έλξεις επί του αμφιβληστροειδή . Χωρίς χειρουργική επέμβαση, υπάρχει υψηλός κίνδυνος ολικής απώλειας της όρασης.

Οι επιλογές για χειρουργική επέμβαση περιλαμβάνουν:

  • Laser ή φωτοπηξία: Μια δέσμη laser κατευθύνεται μέσω ειδικού φακού. Το laser καίει την γύρω περιοχή της ρήξης του αμφιβληστροειδούς, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται ουλώδης ιστός και στη συνέχεια να γίνει συνένωση του ιστού με τον αμφιβληστροειδή.
  • Κρυοθεραπεία: Η κρυοχειρουργική ή κρυοπηξία περιλαμβάνει την εφαρμογή πολύ χαμηλής θερμοκρασίας για την καταστροφή των παθολογικών ή νοσούντων ιστών. Η διαδικασία προκαλεί μια λεπτή ουλή που βοηθά τη συνένωση του αμφιβληστροειδή στο σημείο της αποκόλλησης.
  • Υαλοειδεκτομή: Το υαλοειδές υγρό απομακρύνεται από το μάτι και αντικαθίσταται με φυσαλίδα αερίου ή λαδιού σιλικόνης για να συγκρατεί τον αμφιβληστροειδή στη θέση του. Το λάδι σιλικόνης πρέπει να αφαιρεθεί 2 έως 8 μήνες μετά τη διαδικασία. Στην περίπτωση του αερίου δεν πρέπει να ταξιδέψετε με αεροπλάνο ή να βρεθείτε σε μεγάλο υψόμετρο, μέχρι να απορροφηθεί πλήρως το αέριο.
Παράγοντες κινδύνου αποκόλλησης
  • Κληρονομικοί (κοντινοί συγγενείς με ιστορικό αποκόλλησης)
  • Πολύ μεγάλη (εκφυλιστική) μυωπία
  • Χειρουργική επέμβαση καταρράκτη
  • Προηγούμενη αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
  • Οφθαλμικές παθήσεις, όπως η ραγοειδίτιδα
  • Τραύμα ή χτύπημα στο μάτι
  • Διαβήτης, ειδικά εάν ο διαβήτης είναι μη ελεγχόμενος